Thứ Tư, 31 tháng 7, 2013

Sáng tạo Việt: Cầu nối giữa Nội dung khoa học với thực tiễn




Tại Việt Nam, trong khi hoạt động truyền thông nói chung đã được chú trọng và phát triển, thì truyền thông khoa học và công nghệ (KH&CN) trong cả nước nhìn chung chưa đạt được nhiều kết quả như mong muốn.

Số lượng bài báo, chương trình truyền hình, phát thanh về KH&CN chưa nhiều, các chuyên mục truyền thông cho KH&CN chưa phong phú. Công tác tuyên truyền KH&CN chưa đồng bộ, rộng khắp, chưa có trọng điểm, trọng điểm, còn thiếu cơ chế, kế hoạch kết hợp giữa các đơn vị thuộc Bộ KH&CN, giữa Bộ với các Sở KH&CN, các tổ chức KH&CN và các cơ quan thông tin đại chúng.

Đó chính một trong những hạn chế làm cho KH&CN chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế- tầng lớp.

Nằm trong Chương trình tương trợ phát triển tài sản trí óc của Chính phủ, sau 5 năm thực hiện chương trình “Chắp cánh Thương hiệu” - phát sóng trên kênh VTV3 - Đài Truyền hình Việt Nam đã cung cấp những thông báo căn bản, quan yếu liên hệ đến các khái niệm, kiến thức căn bản về quyền sở hữu trí não, cách thức xác lập quyền sở hữu trí óc đối với mác, sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp...

Những thông tin này đáp ứng nhu cầu hội nhập ngày một cao với nền kinh tế thế giới, đặc biệt giúp người tiêu dùng tăng cường tri thức về sở hữu trí tuệ giúp phân biệt hàng giả, hàng nhái trong quá trình tiêu dùng đồng thời giúp cho các tổ chức, cá nhân chủ nghĩa xác lập, bảo vệ quyền sở hữu trí óc của mình đối với sáng chế, giải pháp bổ ích, kiểu dáng công nghiệp, mác,...

Chương trình “Sáng tạo Việt” ra đời là một phương thức truyền thông mới về ứng dụng, phát triển những thành quả về khoa học và công nghệ, phát huy hơn nữa kết quả đạt được của chương trình “Chắp cánh Thương hiệu” trong việc xúc tiến khai khẩn tài sản trí óc.

Chương trình được khởi động và thực hành rộng rãi dưới hình thức một gameshow truyền hình dành cho mọi đối tượng, đặc biệt là giới trí thức trẻ sẽ là động lực xúc tiến phong trào thi đua nghiên cứu sáng tạo và phát triển khoa học - công nghệ cho các tổ chức, cá nhân chủ nghĩa thuộc mọi từng lớp quần chúng trên cả nước;

Song song hỗ trợ, kết nối các tác giả sáng chế/giải pháp công nghệ Việt Nam với cộng đồng doanh nghiệp. Duyệt y đó, chương trình góp phần huy động các nguồn lực của xã hội vào công cuộc phát triển kinh tế - tầng lớp của đất nước.

Phát xuất từ thực tại đó, từ tháng 12/2011 đến tháng 1/2013, Ông Trịnh Văn Sơn, Tổng GĐ Công ty Cổ phần truyền thông Trường Thành đã tiến hành thực hành dự án Chương trình “Sáng tạo Việt” với kinh phí là 18,330.00 triệu đồng.

Đây là một chương trình truyền hình thực tế về khoa học và công nghệ được phát sóng toàn quốc trên kênh VTV3 - Đài Truyền hình Việt Nam. Với nội dung truyền thông các kiến thức về sở hữu trí não, đi sâu vào khai phá các thành tựu về sáng chế, giải pháp công nghệ nhằm tụ hợp và phát triển các sáng chế, giải pháp công nghệ của các tổ chức, cá nhân đặc biệt là các nhà khoa học, trí thức, học sinh, sinh viên trên khắp mọi miền Tổ quốc.

Phê duyệt đó tìm ra giải pháp vận dụng các công trình này vào đời sống. Chương trình được sản xuất bởi Công ty Cổ phần truyền thông Trường Thành với sự phối hợp của Đài Truyền hình Việt Nam; Cục Sở hữu trí não; Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ; Chương trình đối tác đổi mới sáng tạo Việt Nam - Phần Lan (IPP).

Ông Trịnh Văn Sơn, Chủ nhiệm dự án cho biết, cơ cấu của chương trình bao gồm 4 phần, đó là tuổi trẻ sáng tạo; Đi tìm nhà sáng chế; chọn lựa thông minh và phần thi đặc biệt.

Sau một năm triển khai, ngày 26/1/2013, Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở đã được tiến hành. Tại cuộc họp, kết quả dự án đã được Hội đồng đánh giá cao và đồng ý nghiệm thu. Bên cạnh đó các thành viên Hội đồng cũng đã đóng góp nhiều ý kiến về việc xây dựng nội dung chương trình với mong muốn chương trình được thực hành tốt hơn trong tuổi tiếp theo.

Các chương trình liên hệ đến lĩnh vực sở hữu trí não ngày một đi vào cuộc sống

Đưa sản phẩm khoa học đến với thực tại

Sau một năm khai triển, Chương trình “Sáng tạo Việt” đã tầm, gặp gỡ và nhận được sự ủng hộ của hàng trăm tác giả sáng chế, giải pháp công nghệ trên khắp mọi miền Tổ quốc đăng ký tham gia chương trình.

Ban tổ chức đã tổng hợp được 208 sáng chế, giải pháp công nghệ trên khắp mọi miền giang san có tiềm năng áp dụng, từ đó tuyển lựa ra 52 sáng chế, giải pháp công nghệ điển hình có tính áp dụng cao để giới thiệu trong chương trình “Sáng Tạo Việt”.

Các sáng chế trên đều là những sáng chế, giải pháp công nghệ có giá trị áp dụng, thương nghiệp hóa cao, trong đó phần đông đã được cấp Văn bằng bảo hộ sáng chế và được đánh giá cao, có hiệu ứng từng lớp hăng hái trong các cuộc thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc, sáng tạo nông dân toàn quốc, Techmart,…

Những sáng chế, giải pháp công nghệ tham dự chương trình giải quyết nhu cầu bức xúc của cuộc sống trên nhiều lĩnh vực: 10 sáng chế trong lĩnh vực nông nghiệp; 20 sáng chế trong lĩnh vực cơ khí - chế tạo, môi trường; 8 sáng chế trong lĩnh vực xây dựng; 4 sáng chế trong lĩnh vực y tế và các sáng chế khác trong lĩnh vực y khoa, nguyên liệu mới, năng lượng, công nghệ thông tin…

Tiến sĩ Phạm Hồng Quất, Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ nhận định, nhiều công trình đã được ứng dụng, thương nghiệp hóa bước đầu và đạt được những thành công khăng khăng.

Một số sáng chế tiêu biểu như sáng chế về máy chữa cháy rừng đa năng; giải pháp công nghệ mới về sinh sản gỗ, giấy, ethanol từ rơm rạ; xử lý rác thải làm giảm thiểu ô nhiễm môi trường; máy cơ khí nông nghiệp đa năng, sàn bê tông rỗng tăng hiệu quả và giảm tổn phí trong thi công xây dựng… được các nhà khoa học và nhà đầu tư đánh giá rất cao, nếu được áp dụng triển khai vào sản xuất kinh doanh sẽ mang lại hiệu quả kinh tế - từng lớp rất lớn.

Chương trình "Sáng tạo Việt" thu hút 104 đội chơi là những nhà sáng tạo trẻ ưu tú là các sinh viên, giảng viên trẻ đến từ các trường Đại học, các thành viên đến từ các Viện nghiên cứu, một số doanh nghiệp.

Trong đó có sự tham gia của các trường Đại học lớn nhất cả nước về đào tạo các lĩnh vực khoa học kỹ thuật như: Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Nông nghiệp, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Công nghiệp…; sự tham dự của các nhà nghiên cứu trẻ đến từ Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện nguyên liệu xây dựng và đại diện đến từ các doanh nghiệp.

Ông Trịnh Văn Sơn cũng cho biết, chương trình đã thu hút gần 100 chuyên gia trong các lĩnh vực nông nghiệp, cơ khí, công nghệ thông tin, xây dựng, môi trường, năng lượng,… và các thương nhân kinh doanh thành công trong lĩnh vực mà sáng chế, giải pháp công nghệ đề cập đến.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân, nhân dịp tổng kết 1 năm của chương trình, cũng đánh giá cao về nội dung và hiệu ứng tầng lớp của chương trình: “Sáng tạo việt” được khai triển đã tập hợp và phát triển các sáng chế, giải pháp công nghệ của các tổ chức, cá nhân chủ nghĩa đặc biệt là tầng lớp học trò, sinh viên, trí thức trên khắp mọi miền giang san,

Chuẩn y đó, tìm ra giải pháp vận dụng các công trình này vào trong đời sống sản xuất kinh doanh; Chương trình đã góp phần hình thành, thúc đẩy và phát triển thị trường doanh nghiệp KH&CN, bảo đảm phát triển bền vững và hội nhập thành công vào nền kinh tế thế giới.

Chương trình đã giúp các nhà sáng chế giới thiệu những kết quả nghiên cứu của mình cũng như các nhà doanh nghiệp, các nhà đầu tư muốn tìm những kết quả nghiên cứu đó để vận dụng vào cuộc sống.

Tôi tin chuẩn y chương trình này, các nhà sáng chế, các nhà đầu tư, các doanh nghiệp sẽ gặp được nhau. Hy vọng chương trình “Sáng tạo Việt” sẽ tiếp chuyện là một sân chơi có ích, là nơi hội tụ của mọi từng lớp nhân dân trên khắp mọi miền giang san đóng góp sáng kiến, sáng chế, giải pháp công nghệ, tạo ra những nguồn lực mới giúp cho phát triển kinh tế lâu dài và bền vững của tổ quốc.

Ông Đỗ Đức Thắng - giám đốc điều hành Công ty CP Đầu tư và Phát triển Công nghệ - Đại học Xây dựng cho biết: Bản thân ông thấy qua 52 chương trình đã phát sóng rất tốt, trước đây ông chỉ biết mỗi lĩnh vực của mình nhưng duyệt chương trình biết thêm nhiều lĩnh vực khoa học - công nghệ khác.

Ông tin là những thương buôn khi xem chương trình này một cách trang nghiêm thì sẽ tìm thấy được những sáng chế, giải pháp vận dụng được thành công trong nghành nghề của mình.

Tuy nhiên, để chương trình có hiệu quả hơn nữa, nhóm thực hành dự án cũng cho rằng, Bộ KH&CN và Cục Sở hữu trí óc cần ủng hộ, tương trợ khai triển đa dạng hóa các hoạt động của sàn giao tiếp công nghệ theo hình thức Công- tư kết hợp, thành lập thêm các sàn giao du công nghệ gắn với hoạt động của các tổ chức, cộng đồng, hiệp hội nhà buôn, chuẩn y đó xúc tiến thương mại hóa sáng chế và hỗ trợ hình thành thị trường doanh nghiệp khoa học và công nghệ;

Ủng hộ, hỗ trợ thành lập trang website chỉ dẫn cộng đồng doanh nghiệp, các tầng lớp nghiên cứu, cộng đồng từng lớp trong việc phá hoang, lục vấn, sử dụng kết quả đăng ký sáng chế của Việt Nam và thế giới để phát huy hơn nữa việc đưa tài sản trí tuệ vào cuộc sống và trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Bộ KH&CN và Cục Sở hữu trí não ủng hộ, tương trợ thành lập Trung tâm tham vấn, hỗ trợ thành lập, vận hành các doanh nghiệp khoa học và công nghệ để góp phần tích cực vào việc thực hành chủ trương của Chính phủ nhằm thúc đẩy hình thành, phát triển thị trường doanh nghiệp khoa học và công nghệ, hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2015 hình thành 3000 doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Nguyễn Hải