Ai sẽ chịu nghĩa vụ về điều này? Việc thu hồi đất cần có quan điểm của nông dân
Mọi việc chỉ được "phổ quát" dối, nhà đầu tư luôn "cầm cán". Đây là điều cấp thiết để tạo sự sáng tỏ, dân chủ đối với người dân trong khu vực. Nhiều hộ trước khi tái định cư thuộc loại no đủ, giờ phải đi làm thuê từng ngày, trong lúc tiền bồi thường thì đã cất nhà và tiêu sạch.
Việc thu hồi đất, bố trí tái định cư không chỉ giải quyết bằng tiền, mà phải tạo điều kiện cho dân ổn định đời sống làm ăn, chứ như bà con buôn Học này, sau 5 năm nhường đất cho Thủy điện Sông Ba Hạ, đời sống cứ ngày một đi xuống. Tuy Hòa): Phương án bồi thường, tương trợ, tái định cư cần phải lấy quan điểm của những người bị thu hồi đất và cả những người dùng đất trên địa bàn có đất bị thu hồi.
Lý do là chủ đầu tư và chính quyền đã thất ước với bà con, không cung cấp tương ứng đất sản xuất, điều kiện canh tác. Hùng Phiên. Khi nào 80% số người đồng ý, lúc đó mới tiến hành các bước tiếp theo. Ông Nay Hờ Uy (47 tuổi, ở buôn Học, xã K'rông Pa, huyện Sơn Hòa): Muốn thu hồi đất của dân, nhà đầu tư và chính quyền nép phải hỏi ý kiến bà con (người bị thu hồi đất và cả người sống trong vùng ảnh hưởng); theo tôi phải trên 80% số người được hỏi đồng ý thì lúc đó mới có quyền lên phương án thu hồi đất.
Bản thân tôi là một đảng viên, cán bộ lãnh đạo xã nhưng cũng đã phải đi nơi khác ở, chẳng thể sinh sống ở Khu tái định cư buôn Chao! Hầu hết người dân di dời để nhường đất làm Thủy điện Sông Ba Hạ, đều lụn bại trong đời sống kinh tế, do bị đảo lộn cuộc sống và việc hỗ trợ đền bù sơ sài của chủ đầu tư và chính quyền. Bởi đối với người Việt Nam, mỗi khi thay đổi địa điểm sống là một điều rất liên quan, ảnh hưởng đến cả dòng họ, cộng đồng dân cư.
Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan (56 tuổi, ở phường 9, TP. NTNN xin trích đăng 3 quan điểm tiêu biểu từ tỉnh Phú Yên: Ông Ksor Y Tôn - Phó Chủ tịch UBND xã Ea Bá, huyện Sông Hinh: Trước khi thu hồi đất, chính quyền địa phương cần phải hỏi quan điểm cụ thể người dân trong vùng.
Khi người dân có quan điểm thì được chính quyền đáp thiếu thuyết phục: "Đây là chủ trương của quốc gia, mức đền bù hỗ trợ này theo quy định". Còn về phương án đền bù, tương trợ, tái định cư, theo tôi phải được ít ra 80% quan điểm người dân đồng thuận. Bên lấy đất phải cung cấp cho dân đầy đủ thông tin về mức giá bồi hoàn, hỗ trợ tái định cư; khi nào các thông báo công khai, được bà con thảo luận kỹ thì mới bắt đầu áp giá, xây khu tái định cư.
Không có cuộc thu hồi đất, tái định cư nào mà không râm ran bất bình, kiện tụng, nhất là thu hồi đất để phục vụ cho dự án của các doanh nghiệp. Người dân phải có quyền tự quyết trên tài sản là đất đai của mình. Bởi địa điểm tái định cư không thuận lòng bà con, đi lại khó khăn, thiếu đất sản xuất. Tiêu biểu cho việc không hỏi ý kiến dân là Khu tái định buôn Chao (xã Ea Bá) được xây dựng bề thế nhưng người dân không đến ở.
